NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
يَحْيَى بْنُ
سَعِيدٍ عَنْ
سُفْيَانَ
أَخْبَرَنِي
زَيْدٌ
الْعَمِّيُّ
عَنْ أَبِي
الصِّدِّيقِ
النَّاجِيِّ
عَنْ ابْنِ
عُمَرَ قَالَ
رَخَّصَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
لِأُمَّهَاتِ
الْمُؤْمِنِينَ
فِي
الذَّيْلِ
شِبْرًا
ثُمَّ
اسْتَزَدْنَهُ
فَزَادَهُنَّ
شِبْرًا
فَكُنَّ
يُرْسِلْنَ
إِلَيْنَا فَنَذْرَعُ
لَهُنَّ
ذِرَاعًا
İbn Ömer (r.a)'dan rivayet
edilmiştir, dedi ki:
Rasûlullah (s.a.v.),
hanımlarının eteklerini erkeklerinkinden) bir karış (fazla) uzatmalarına izin
verdi. Sonra onu daha fazla uzatmak istediler.Bunun üzerine onlara (eteklerini)
bir karış daha uzatmalarına izin verdi.Bu hâdiseden sonra (kadınlar) bize etek
gönderiyorlardı, biz de onları bir zira (uzunluğunda olacak şekilde)
ölçüyorduk.
İzah:
İbn Mâce, libas;
Dârimî. istizan: Ahmed b. Hanbel II 5, 8, 90, VI 75. 123.
4117 numaralı hadis-i şerif,
Hz. Nebi'in, kadınlara eteklerini erkeklerin eteğinden bir karış fazla
uzatmalarını tavsiye ettiği; Ümmü Seleme'nin, erkeklerin eteğinden bir karış
kadar uzunluktaki bir etekle yürüyen bir kadının yürüme esnasında vücudunun
bir kısmının açılabileceği endişesini belirtmesi üzerine, kadınların eteklerini
erkeklerden en çok bir zira fazla uzatabileceklerini söylediğim ifade
etmektedir. 4119 numaralı hadis-i şerifte kadınların, eteklerini
erkeklerinkinden en çok iki karış uzatabileceklerini ifade ettiğinden, sözü
geçen hadisteki "iki karış" kelimesi 4117 numaralı hadisteki
"bir zira" kelimesinin tefsiri durumundadır.
Binaenaleyh, hadis-i
şeriflerden anlaşılan mana şudur ki, kadınlar eteklerini erkeğin eteğinden en
çok iki karış, enaz bir karış uzatırlar. Bir karıştan daha az, iki karıştan
daha fazla uzatmaları caiz değildir. Burada şu husus hatırda tutulmalıdır:
Anlatılan bu konu erkeklerin entari giydikleri yerlerle ilgilidir.
Bu mevzuda
Avnü'l-Ma'bûd müellifi, Hafız İbn Hacer'den naklen şöyle diyor:
"Erkeklerin eteklerinin uzunluğunda biri müstehap, diğeri de mubah olmak
üzere iki hal vardır. Müstehap olan hal, eteklerin dizlerinin yansına kadar
inmesi ve daha aşağıya inmemesi halidir. Mubah olan hal ise eteklerinin
topuklara kadar inmesi halidir.
Aynı şekilde kadınlar
içinde bu mevzuda biri müstehap diğeri mubah olmak üzere iki hal vardır.
Erkeklerin eteğinden bir karış fazla uzatmaları mestehap hali. iki karış yani
bir arşın uzatmaları da mubah halidir.
Bezlü'l-Mechûd
müellifinin dediği gibi, burada dikkati çeken bir husus daha vardır ki o da
kadınların eteklerinin yerde sürünecek kadar uzun olmasına verilen cevazdır.
Çünkü kadınların etekleri erkeklerin eteklerinden iki karış uzun olunca yerde
sürünmesi kaçınılmazdır. Nitekim İmam Tirmizi de hadisi rivayet ettikten sonra;
"Bu hadiste kadınlar için daha kapalı olacağından eteklerini yerde
sürümelerine ruhsat vardır" demiştir.
Hafız İbn Hacer'in
açıklamasına göre; elbisenin yerde sürünecek kadar uzun olması hakkındaki
yasağın kadınlara ait olmayıp sadece erkeklere ait olduğunda icmâ vardır.
Aslında 4117 numaralı hadis-i şerif 4093 numaralı hadis-i şerifin devamıdır.